Overtuigingen zijn gevaarlijker vijanden der waarheid dan leugens. Dit is een uitspraak van filosoof Friedrich Nietzsche. Of dit nu helemaal waar is of niet, er zit zeker iets in.
Een leugen is een mededeling die feitelijk onjuist is en die uiteindelijk vaak wordt ontdekt (“Al is de leugen nog zo snel….”). Een overtuiging daarentegen is een abstract idee, een generalisatie, die zichzelf waarmaakt. Dit waarmaken gebeurt doordat iemand met een bepaalde overtuiging:
- Zich gedraagt alsof deze waar is.
- Kijkt door de bril van de overtuiging en die dan overal bevestigd ziet.
- Argumenten verzamelt die de overtuiging ondersteunen.
- Zich omringt met mensen met dezelfde overtuiging.
Op den duur wordt de overtuiging resistent tegen de waarheid. Nou ja, bijna resistent.
Als therapeut, coach en trainer heb ik dagelijks te maken met vastgeroeste overtuigingen van cliënten en cursisten. Vaak zijn deze volstrekt onrealistisch en stroken ze niet met de werkelijkheid. Behalve onrealistisch zijn overtuigingen vaak beperkend en staan ze iemands gezondheid, succes en geluk in de weg.
Enkele voorbeelden van beperkende overtuigingen zijn:
- Als ik zeg wat ik wil, zal de ander mij afwijzen.
- Kritiek betekent dat ik iets verkeerd heb gedaan.
- Ik kan niet voor mezelf opkomen.
- Ik ben niet oké.
- Mensen mogen mij niet.
Vaak weten cliënten rationeel wel dat zo’n overtuiging niet klopt, maar het voelt alsof hij waar is en de cliënt gedraagt zich als zodanig.
Beperkende overtuigingen kunnen in coaching en therapie op twee manieren worden omgezet in steunende varianten: cognitief of ervaringsgewijs. Via de cognitieve weg wordt de cliënt zich steeds meer bewust van zijn of haar overtuiging en leert op bewust niveau iets anders te geloven. Het nadeel hiervan is dat mensen onbewust/gevoelsmatig vaak vasthouden aan hun oude overtuiging. Een client zegt dan bijvoorbeeld: “Ik weet nu dat ik oké ben, maar het voelt nog steeds niet zo”.
Het ervaringsgewijze pad pakt de wortel van een overtuiging aan en verandert de overtuiging op onbewust niveau. Hierdoor is de verandering diepgaander en blijvend.
Wil je meer weten over ervaringsgerichte verandering van overtuigingen?
Meld je dan hier aan voor het gratis webinar Beperkende Overtuigingen Overwinnen.
