In twee eerdere blogs beschreef ik hoe je als therapeut of coach kunt omgaan met cliënten die het lastig vinden om over zichzelf te vertellen. Ik besprak daarin de volgende twee opties:
- De cliënt instrueren om dingen te verzwijgen, waardoor hij deze juist wel wil vertellen.
- Niets over de inhoud van het probleem vragen en alleen met de vorm werken.
Er is nog een derde mogelijkheid. Hierbij hoeft de cliënt helemaal niets te vertellen, ook niet over de vorm van het probleem. Je verkent dan het probleem en de oplossing door vage hypnotische suggesties te geven en goed te letten op de non-verbale reacties van de cliënt.
Je kunt deze vorm van begeleiden vergelijken met het bekende warm-koud spelletje, waarbij A iets heeft verstopt en B het moet vinden. Het spel gaat als volgt: B loopt door de ruimte en als hij dichter bij het verstopte voorwerp komt, roept A “warm”. Als hij er verder vandaan raakt, roept A “koud”. Met elke uitroep van A, leert B iets over de plek verstopte voorwerp en komt er zo steeds dichterbij.
In inhoudsvrije therapie of coaching is A de cliënt en B de therapeut en is het probleem onbekend (verstopt). De therapeut doet vage uitspraken over het probleem, de oorzaak ervan en over mogelijke hulpbronnen en de oplossing. De cliënt reageert hier onwillekeurig op, niet met woorden, maar met lichaamstaal.
De reactie van de cliënt is natuurlijk geen simpele warm-koud reactie is, maar een complex samenspel van houding, ademhaling, gezichtsexpressies, huidskleur en onwillekeurige bewegingen. Elke reactie helpt de therapeut om dichter bij de kern te komen en een proces van verwerking, verandering en oplossing teweeg te brengen, zonder dat de cliënt iets hoeft te zeggen.
Een voorbeeld van zo’n serie vage uitspraken is: “Je bent hier gekomen omdat je ergens mee zit. Je wilt graag dat er iets verandert, nietwaar? Er zijn waarschijnlijk dingen in je leven die beter kunnen. Het probleem of thema wat je mee worstelt is ooit ontstaan, kort of lang geleden. Misschien is er toen iets gebeurd in je leven en ik vraag me af wat je nu voelt als je daaraan terugdenkt. Ik ben ook benieuwd wat je kan helpen om dit te verwerken en los te laten. En wat er straks nodig is om jouw doel te bereiken…”
Hypnotisch taalgebruik is een subliem samenspel van vage, verpakte suggesties en stemgebruik, dat voortdurend wordt afgestemd op en aangepast aan de non-verbale reacties van de cliënt. De cliënt mag zwijgen, maar zijn lichaam spreekt boekdelen.
