Dit is niet het begin van een foute mop. Ik bedoel: wat is het verschil tussen een politicus en een therapeut qua communicatie?
Ik start met de overeenkomst: Zowel politici als therapeuten gebruiken veel vage begrippen. Dit zijn woorden als 𝒐𝒏𝒕𝒘𝒊𝒌𝒌𝒆𝒍𝒊𝒏𝒈, 𝒗𝒆𝒓𝒂𝒏𝒕𝒘𝒐𝒐𝒓𝒅𝒆𝒍𝒊𝒋𝒌𝒉𝒆𝒊𝒅, 𝒈𝒓𝒐𝒆𝒊, 𝒃𝒆𝒍𝒆𝒎𝒎𝒆𝒓𝒊𝒏𝒈, 𝒐𝒑𝒍𝒐𝒔𝒔𝒆𝒏, 𝒃𝒆𝒗𝒐𝒓𝒅𝒆𝒓𝒆𝒏, 𝒔𝒂𝒎𝒆𝒏, 𝒎𝒆𝒏𝒔𝒆𝒏, 𝒘𝒆 𝒎𝒐𝒆𝒕𝒆𝒏, 𝒊𝒏 𝒅𝒆 𝒕𝒐𝒆𝒌𝒐𝒎𝒔𝒕.
Een zin als ‘we moeten een oplossing bedenken’ is heel vaag. Hij laat open wie we zijn en wat er met 𝒐𝒑𝒍𝒐𝒔𝒔𝒊𝒏𝒈 wordt bedoeld. Het laat zelfs open óf er iets zal gebeuren, want 𝒎𝒐𝒆𝒕𝒆𝒏 is niet hetzelfde als 𝒅𝒐𝒆𝒏. De uitspraak ‘Het beleid zal worden afgestemd op de mensen die het het hardste nodig hebben’. Dit laat volledig open over welke 𝒃𝒆𝒍𝒆𝒊𝒅 het gaat, hoe dit wordt 𝒂𝒇𝒈𝒆𝒔𝒕𝒆𝒎𝒅, op 𝒘𝒆𝒍𝒌𝒆 𝒎𝒆𝒏𝒔𝒆𝒏 en wat die mensen 𝒏𝒐𝒅𝒊𝒈 hebben.
Er zijn verschillende redenen voor het gebruik van vage woorden. Een politicus gebruikt het onder andere om geen antwoord te geven op lastige vragen. Om niet te worden afgerekend op concrete toezeggingen of voorspellingen. Een politicus beschermt zichzelf en zijn partij met behulp van vaagheid.
Een therapeut of coach heeft een heel andere intentie. Hij of zij gebruikt vage begrippen om de cliënt speelruimte te geven om dingen zelf in te vullen. Vage woorden als probleem, blokkade, verkenning, verwerking, verandering, groei, oplossing, geven een zekere richting aan, maar het is de cliënt die ze (onbewust) vertaalt naar concrete beelden, gevoelens en acties.
Als ik tegen een cliënt zeg: ‘Je kunt ontdekken welke hulpbronnen jij in huis hebt’, dan laat ik open welke hulpbronnen dat zijn en hoe de cliënt die zal ontdekken. Hij of zij krijgt misschien een beeld van een succeservaring en daarbij een gevoel van zelfvertrouwen.
Als ik zeg: ‘Op een bepaald moment’ zal je die ‘ballast loslaten’, zeg ik niet op welk moment dat zal zijn, over welke ballast het gaat en hoe de cliënt deze loslaat.
Als therapeut of coach is het de kunst om vaag genoeg te zijn, maar niet te vaag. Zinnetjes als ‘Je mag zijn wie je bent’ en ‘Het leven is een avontuur’ zijn zo vaag dat veel mensen er niets mee kunnen. Het juiste niveau van vaagheid zorgt ervoor dat:
1) Er iets gebeurt
2) De cliënt zelf bepaalt wát er gebeurt
De hoge kunst van vaagheid is volledig uitgewerkt in hypnotisch taalgebruik. Dit stelt je in staat om je cliënt te helpen zijn of haar eigen onbewuste hulpbronnen en oplossingen te vinden. Met volledig respect voor zijn/haar behoefte, karakter en wereldbeeld.
