Kortgeleden deed ik mee aan een workshop met als thema stilte. Het ging niet zo zeer over feitelijke stilte (het ontbreken van geluid), maar over de ervaring van stilte in jezelf. De workshopleider nodigde ons uit om de verschillende kleuren van stilte te ontdekken. Terwijl ik me liet meevoeren in deze reis naar innerlijke stilte, dacht ik ook heel even ‘Oh, dit is een mooi voorbeeld van synesthesie!’ Ik geef toe, mijn therapeutische/linguïstische brein staat nooit helemaal uit.
Synesthesie is de ervaring waarbij twee zintuigen overlappen of met elkaar versmelten. Uitdrukkingen als ‘een donker geluid’, ‘bittere kou’ en ‘warme kleuren’ zijn er voorbeelden van.
Strikt genomen is synesthesie het verschijnsel waarin twee zintuiglijke indrukken volledig samenvallen. Sommige mensen kunnen bijvoorbeeld letterlijk kleuren proeven of geluiden zien. Het is een bron van creativiteit, die vooral onder kunstenaars voorkomt. Ikzelf ervaar synesthesie soms tijdens dans, al 25 jaar mijn grootste hobby. Dan versmelten geluid (muziek) en beweging (sensatie) met elkaar, en wordt het één ding. Een heerlijke ervaring!
In minder strikte zin, zoals het in NLP wordt gebruikt, betekent synesthesie: twee gekoppelde of overlappende zintuiglijke ervaringen. Deze vorm van synesthesie kent vrijwel iedereen. Enkele voorbeelden zijn: een melodie die je onmiddellijk in een vrolijke stemming brengt, een geur die een nostalgisch beeld oproept of een plaatje waar je een nare smaak van in je mond krijgt.
Zoals je ziet in deze voorbeelden kan synesthesie een fijne of een hele nare ervaring zijn. Veel van mijn cliënten hebben last van de nare variant. Ze worden in bepaalde situaties nerveus, angstig, gefrustreerd, boos of verdrietig, vaak zonder te weten wat precies de trigger was. Vaak is er dan een beeld, geluid, stem, aanraking of zelfs geur geweest die hun gevoel opriep.
Veel synesthetische koppelingen zijn onbewust en niet toegankelijk voor rationele argumenten als ‘er is toch geen reden om bang te zijn’ of ‘ik wordt boos om niets’.
Hypnotische trance is een uitstekende manier om negatieve synesthetische koppelingen te veranderen. De onbewuste aard en bron van de koppeling kan worden opgespoord en nieuwe synesthetische verbindingen kunnen worden gesmeed.
Soms ervaren mensen in trance de positieve en volledige vorm van synesthesie: versmeltende zintuigen. Het vertalen hiervan naar het dagelijks leven is voor de cliënt niet alleen de oplossing van een probleem, maar ook een nieuwe bron van creativiteit.
